Nierfalen, ook bekend als nierfalen, is een aandoening die twee verschillende vormen kan aannemen: acuut, wanneer het zich zeer plotseling voordoet, en chronisch, wanneer het zich langzaam ontwikkelt gedurende ten minste drie maanden. Acuut nierfalen kan leiden tot chronisch nierfalen. Tijdens beide soorten nierfalen zijn uw nieren niet in staat om de noodzakelijke functies uit te voeren die uw lichaam nodig heeft om gezond te blijven. Ondanks deze overeenkomst tussen typen, variëren de oorzaken, symptomen en behandelingen voor de twee soorten nierfalen aanzienlijk. Leren over de symptomen en oorzaken van deze ziekte en onderscheid kunnen maken tussen de twee vormen kan nuttig zijn als bij u of een geliefde nierfalen is vastgesteld.
Stappen
Deel 1 van 2: De symptomen van nierfalen herkennen
Stap 1. Houd eventuele veranderingen in de urine bij
Zowel acuut als chronisch nierfalen gaat vaak gepaard met hoge urineproductie of geen urineproductie. Chronisch nierfalen gaat in het bijzonder gepaard met urine-incontinentie en/of terugkerende urineweginfecties. Beschadiging van de niertubuli resulteert in polyurie, wat een overmatige productie van urine betekent en meestal optreedt in de beginstadia van nierfalen. Chronisch nierfalen kan ook verminderde hoeveelheden urine veroorzaken, wat meestal voorkomt in meer geavanceerde vormen van de aandoening. Andere urinaire veranderingen kunnen zijn:
- Proteïnurie: Tijdens nierfalen lekken eiwitten en rode bloedcellen in de urine. Eiwit in de urine veroorzaakt schuimende urine.
- Hematurie: Donkeroranje urine is het resultaat van rode bloedcellen in de urine.
Stap 2. Houd plotselinge gevoelens van uitputting bij
Een van de eerste tekenen van acuut nierfalen is vermoeidheid. Dit kan te wijten zijn aan bloedarmoede, dat is wanneer u niet genoeg zuurstofdragende rode bloedcellen in uw lichaam heeft; minder zuurstof maakt je moe en koud. Het begin van bloedarmoede wordt toegeschreven aan het feit dat de nieren het hormoon erytropoëtine (EPO) produceren, dat uw beenmerg ertoe aanzet rode bloedcellen aan te maken. Omdat de nieren echter beschadigd zijn, maken ze minder EPO aan en worden er dus minder rode bloedcellen aangemaakt.
Stap 3. Merk op of een van uw lichaamsdelen gezwollen is
Oedeem is de medische term voor vochtophoping in uw lichaam en kan voorkomen bij zowel acuut als chronisch nierfalen. Wanneer uw nieren niet meer naar behoren functioneren, hoopt zich vocht op in de cellen en veroorzaakt het zwelling. Dit gebeurt meestal in de handen, voeten, benen en gezicht.
Stap 4. Raadpleeg een arts als u zich duizelig of mentaal traag voelt
Duizeligheid, slechte concentratie en mentale apathie kunnen verband houden met bloedarmoede, omdat er niet genoeg rode bloedcellen uw hersenen bereiken.
Stap 5. Houd eventuele pijn in de bovenrug, het been of de zijkant bij die u mogelijk voelt
Polycystische nierziekte (PKD) zorgt ervoor dat met vocht gevulde cysten zich ophopen in de nieren en soms in de lever; deze kunnen pijnlijk zijn. De vloeistof in de cysten bevat toxines die de zenuwen in de onderste ledematen kunnen beschadigen, wat resulteert in neuropathie, de disfunctie van een of meer van de perifere zenuwen. Neuropathie veroorzaakt op zijn beurt pijn in de onderrug en benen.
Stap 6. Let op kortademigheid, slechte adem en/of een metaalachtige smaak in uw mond
Naarmate uw nieren beginnen te falen, beginnen metabolische afvalproducten die meestal zuur zijn zich op te hopen in het lichaam. De longen zullen deze hoge zuurgraad proberen te compenseren door via hyperventilatie kooldioxide af te voeren. Hierdoor krijg je het gevoel dat je niet op adem kunt komen.
Er kan ook waterophoping in de longen zijn, waardoor het moeilijk is om normaal te ademen. Dit komt omdat de longen tijdens het inademen niet voldoende kunnen uitzetten vanwege de omringende vloeistof
Stap 7. Let op als je plotseling erg jeukt of een droge huid hebt
Chronisch nierfalen veroorzaakt jeuk (de medische term voor jeuk). Deze jeuk ontstaat doordat fosfor zich ophoopt in je bloed. Alle voedingsmiddelen bevatten een bepaalde hoeveelheid fosfor, maar sommige voedingsmiddelen, zoals zuivelproducten, bevatten meer fosfor dan andere. Gezonde nieren zijn in staat om fosfor uit het lichaam te filteren en te verwijderen. Tijdens chronisch nierfalen blijft fosfor echter in uw lichaam en veroorzaakt het de vorming van kristallen op de huid, met jeuk tot gevolg.
Stap 8. Houd er rekening mee dat er in sommige gevallen geen merkbare symptomen zijn tot de latere stadia van de ziekte
Dit geldt vooral in het geval van chronisch nierfalen; in dit geval treden er alleen symptomen op als de nieren niet langer afvalstoffen uit het lichaam kunnen verwijderen of de waterhuishouding niet meer kunnen handhaven.
Deel 2 van 2: Risicofactoren voor nierfalen identificeren
Stap 1. Houd rekening met aandoeningen die leiden tot acuut nierfalen
Zowel acuut als chronisch nierfalen worden vaak voorafgegaan door bepaalde medische aandoeningen. Als u weet dat u een van de volgende aandoeningen heeft, wees dan vooral op uw hoede voor eventuele nierfalen-achtige symptomen die u kunt ontwikkelen en raadpleeg onmiddellijk uw arts voor meer advies:
- Myocardinfarct of hartaanval.
- Blokkades van de urinewegen.
- Rabdomyolyse of nierbeschadiging door spierafbraak.
- Hemolytisch-uremisch syndroom, of de obstructie van de kleine bloedvaten in de nier.
Stap 2. Houd rekening met veelvoorkomende oorzaken van chronisch nierfalen
Als u symptomen opmerkt die worden toegeschreven aan nierfalen en u heeft een van de volgende aandoeningen, raadpleeg dan uw arts voor meer advies. Aandoeningen die kunnen leiden tot chronisch nierfalen zijn onder meer:
- Slecht gecontroleerde diabetes.
- Langdurige hypertensie of hoge bloeddruk.
- Chronische glomerulonefritis, of de ontsteking van kleine filters in de nier.
- Bepaalde genetische ziekten zoals polycystische nierziekte, het syndroom van Alport of systemische lupus.
- Nierstenen.
- Reflux-nefropathie, of de achterwaartse stroom van urine terug in de nieren.
Stap 3. Leer hoe nierfalen wordt gediagnosticeerd
Een diagnose van nierfalen, chronisch of acuut, neemt vaak de vorm aan van bloedonderzoek, beeldvormende onderzoeken, urineproductiemetingen, urineonderzoek of een nierbiopsie.
