Onderzoek wijst uit dat doorligwonden het meest voorkomen bij mensen met beperkte mobiliteit, vooral bij personen die bedlegerig zijn of een rolstoel gebruiken. Doorligwonden (ook wel zweren genoemd) worden veroorzaakt door de druk op uw huid wanneer u te lang in één houding blijft. Doorligwonden zijn een veelvoorkomende zorg, maar ze zijn ook te voorkomen met de juiste zorg. Experts zijn het erover eens dat je doorligwonden kunt voorkomen door van houding te veranderen, de huid schoon te houden en een gezond immuunsysteem te ondersteunen.
Stappen
Methode 1 van 3: Doorligwonden voorkomen
Stap 1. Blijf het lichaam draaien
Als je voor een bedlegerige persoon zorgt, zorg er dan voor dat je het lichaam om de twee uur beweegt. Je hoeft hem niet naar een andere kamer of meubel te verplaatsen, maar de positie moet voldoende verschillend zijn zodat hetzelfde deel van het lichaam niet onder druk staat.
- Draai de patiënt bijvoorbeeld van rechts naar links. Je kunt ook een kussen gebruiken om hem op te steunen.
- Als je zelf in bed vastzit, kun je investeren in een trapezebar en jezelf herpositioneren. Dit werkt alleen als je fysiek sterk genoeg bent om een dergelijk apparaat te gebruiken.
- Als de patiënt bepaalde soorten verwondingen heeft, zoals die aan het ruggenmerg, zorg er dan voor dat hij zo wordt bewogen dat hij niet meer letsel veroorzaakt.
Stap 2. Verminder de afschuiving
Een manier waarop doorligwonden ontstaan, is door druk op de huid als gevolg van glijden. De patiënt kan tractie verliezen wanneer ze wordt verhoogd, waardoor het beddengoed en de huid in tegengestelde richtingen bewegen. De huid van het stuitje kan bijvoorbeeld op zijn plaats blijven terwijl het lichaam van het bed naar beneden glijdt. De druk op de huid kan na verloop van tijd doorligwonden veroorzaken.
- Zorg er bij het liggen voor dat het bed niet meer dan 30 graden wordt verhoogd om schuiven en wrijving te voorkomen.
- Als de patiënt helemaal rechtop kan zitten, zal dit hoogstwaarschijnlijk niet gebeuren.
Stap 3. Koop een speciaal matras
Er zijn speciale matrassen op de markt die de hoeveelheid druk op het lichaam kunnen verminderen. Dit zal de patiënt helpen voorkomen dat een bepaald gebied als drukpunt wordt gebruikt. U kunt ook een met lucht of water gevulde matras kopen om de druk op het lichaam van de patiënt te verminderen. Zoek deze in een winkel voor medische artikelen, zodat u voor dit doel een matras van medische kwaliteit kunt kopen.
- Als u niet zeker weet welke u moet kopen, vraag dan uw arts om aanbevelingen voor de specifieke situatie.
- U kunt ook een matrasbeschermer of kussens gebruiken om de benige delen van de patiënt te beschermen.
Stap 4. Zorg voor goede voeding
Ondervoeding kan bijdragen aan de ontwikkeling van doorligwonden. Dit kan zich vooral snel ontwikkelen bij patiënten die niet in staat zijn om oraal en/of vrijwillig voldoende calorieën tot zich te nemen. Zorg ervoor dat de patiënt uitgebalanceerde maaltijden eet met fruit, groenten, volle granen en mager vlees.
Zorg ervoor dat u de dieetbeperkingen controleert van elke patiënt waarmee u te maken heeft. Elke patiënt wordt individueel beoordeeld op zijn specifieke voedingsbehoeften
Stap 5. Blijf gehydrateerd
Om de huid van de patiënt gezond te houden, moet u ervoor zorgen dat ze gehydrateerd blijft. Als u niet zeker weet hoeveel water ze moet hebben, vraag dan de arts om u te adviseren op basis van de specifieke behoeften van de patiënt. Verschillende ziekten en aandoeningen vereisen verschillende behoeften aan hydratatie.
Je kunt ook sap gebruiken om gehydrateerd te blijven en je voeding op peil te houden
Stap 6. Identificeer vroege tekenen van doorligwonden
Doorligwonden ontstaan in de loop van de tijd. Vroege tekenen kunnen zijn: niet-blekend erytheem of een paars of kastanjebruin gelokaliseerd gebied van verkleurde, intacte huid, dat pijnlijk, stevig, papperig, drassig of een andere temperatuur kan zijn dan aangrenzend weefsel. Dit duidt op een vroeg stadium van weefselbeschadiging of waarschijnlijke wondvorming.
Methode 2 van 3: Bestaande doorligwonden behandelen
Stap 1. Let op tekenen van infectie
Zodra doorligwonden zijn vastgesteld, moeten ze worden gecontroleerd op tekenen van infectie. Dit omvat koorts, gebieden met roodheid langs de rand van de zweer, drainage van pus en een zachte textuur onder de huid, wat aangeeft dat het onderliggende weefsel waarschijnlijk gevuld is met pus of wegrot.
Stap 2. Verband de zweer
Als de infectie eenmaal is vastgesteld, vraag dan de arts van de patiënt naar geschikte behandelmethoden. Meestal zal de arts een strak gaasje adviseren dat is bevochtigd met een normale zoutoplossing. Het gaas moet één tot twee keer per dag worden verwijderd. Deze actie verwijdert de dode huid, waardoor gezond weefsel kan worden gevormd en de wond kan genezen. Afhankelijk van de grootte van de zweer duurt de genezing ongeveer vier tot zes weken.
- Droog gaas moet er bovenop worden verpakt. De huid rond de zweren mag niet nat zijn zoals de wond.
- Het type verband hangt af van de grootte en diepte van de wond en de mate van drainage. Praat met de arts over het beste verband en de beste techniek voor de specifieke patiënt.
Stap 3. Gebruik bepaalde schoonmaakproducten
Gebruik nooit waterstofperoxide of betadine op doorligwonden om de genezende huid te reinigen. Gebruik in plaats daarvan altijd milde zeep en warm water om de wond schoon te maken. Als dat niet mogelijk is, gebruik dan een milde, niet-wasbare reiniger om het gebied schoon te maken.
- De arts kan een enzymatische of chemische oplossing voor het verwijderen van dode huid bestellen om genezing te vergemakkelijken. Het operatief verwijderen van de dode huid kan in veel gevallen nodig zijn als er veel dood weefsel is.
- Andere methoden voor het reinigen van doorligwonden zijn onder meer enzymatische middelen, maden of hogedrukwaterstralen.
Stap 4. Gebruik antibiotica
Als er een infectie is die in de zweren terechtkomt, kan een systemische antibiotica worden voorgeschreven. Dit zal ook helpen de infectie en de huid te genezen. Intraveneuze antibiotica kunnen nodig zijn als er een botinfectie aanwezig is, wat niet ongebruikelijk is bij doorligwonden in het bekkengebied.
Methode 3 van 3: Doorligwonden begrijpen
Stap 1. Leer de risicofactoren
Risicopatiënten zijn mensen die beperkt mobiel zijn en veel tijd in bed of zittend doorbrengen. Dit kan thuis zijn, in een verpleeghuis, een ziekenhuis of in een bejaardentehuis. De oorzaken van bedlegerigheid zijn onder meer ruggenmergletsel, beroertes, progressieve neurologische aandoeningen, fracturen, coma's en patiënten op intensive care-afdelingen (ICU).
Ongeveer 70% van de doorligwonden komt voor bij patiënten ouder dan 65 jaar. De rest komt voor bij jongere patiënten die last hebben van problemen waardoor ze in bed blijven liggen
Stap 2. Zoek naar de oorzaken
Doorligwonden ontstaan door het misbruik van de huid door immobiliteit en langdurige blootstelling aan vocht. Doorligwonden leiden tot een verminderde kwaliteit van leven en tot verhoogde mortaliteit en morbiditeit. Het zijn gelokaliseerde verwondingen aan de huid of het onderliggende zachte weefsel, meestal over een benig uitsteeksel. Dit omvat de onderkant, de enkels, de hielen of de heupbeenderen. Ze kunnen echter voorkomen op de plaats waar een patiënt is aangesloten op een beademingsapparaat en constant wordt tegenaan gewreven door de apparatuur of slangen.
- Ze ontwikkelen zich als gevolg van niet-aflatende druk op het gebied, die de stroom van zuurstof en voedingsstoffen naar het getroffen gebied blokkeert, waardoor celdood wordt veroorzaakt.
- Dit kan gebeuren ondanks de beste poging van een verzorger om ze te voorkomen. Sommige gevallen ontwikkelen zich echter door onoplettendheid en ouderenmishandeling.
- Ouderenmishandeling is een probleem voor de volksgezondheid, ondanks dat het schromelijk ondergerapporteerd en ondergedetecteerd wordt.
Stap 3. Herken de stadia van doorligwonden
De ernst van doorligwonden varieert van stadium I tot stadium IV. De toestand van de doorligwonden beïnvloedt de gezondheid van de patiënt en verandert het soort behandeling dat nodig is.
- Stadium I is wanneer de zweer een gebied van roodheid is boven een benige uitsteeksel, dat niet bleek zal worden als u er met uw vinger op drukt. De roodheid zal niet verdwijnen of beter worden.
- Stadium II omvat het verlies van gedeeltelijke huiddikte tot de buitenste laag van de huid. Vaak zal op de plaats een ondiepe wond met een rozerode basis ontstaan met een heldere, met vloeistof gevulde blaar over deze ondiepe wond.
- Stadium III bestaat uit een wond met totaal verlies van de dikte van de buitenste huidlaag, die in de onderliggende huidlaag snijdt. De wond is niet te ernstig, loopt niet door in de spierlagen en botten en de pezen en spieren worden niet blootgelegd.
- Stadium IV is wanneer alle buitenste en binnenste huidlagen verdwenen zijn, waardoor de onderliggende spierlagen zichtbaar worden. De botten, pezen en spieren kunnen worden blootgesteld. Als er geen onderliggend vet in het gebied is, worden de zweren, zoals die op de oren of neus die optreden bij ademhalingsapparatuur, ook geclassificeerd als stadium IV.
