Spasticiteit is wanneer uw spieren overactief worden als gevolg van een dwarslaesie of ziekte. Deze aandoening kan helpen om uw spieren te versterken, maar het kan het ook moeilijk maken om deel te nemen aan bepaalde activiteiten, zoals wandelen. U kunt ook last krijgen van vermoeidheid, pijn en andere negatieve effecten van spasticiteit. Spasticiteit treft personen met neurologische aandoeningen zoals multiple sclerose, maar het kan ook van invloed zijn op iedereen die een dwarslaesie of een traumatisch hersenletsel heeft gehad, waaronder een beroerte. Er is geen remedie voor spasticiteit, maar met de juiste behandelingen kunt u uw spasticiteit beheersen en veel van uw gebruikelijke activiteiten hervatten.
Stappen
Deel 1 van 3: Medische behandelingen ontvangen
Stap 1. Raadpleeg regelmatig uw arts
Als u spasticiteit ervaart, heeft u mogelijk een reeks medicijnen en behandelingen nodig die alleen via een arts verkrijgbaar zijn. U kunt ook medische hulpmiddelen nodig hebben, zoals een beugel of een orthese om u te helpen bij uw dagelijkse functies, waarvoor ook een doktersbezoek (met name een orthese) nodig is. Uw arts zal uw toestand willen controleren en mogelijk vervolgbezoeken nodig hebben om te bepalen hoe effectief uw behandelingsopties zijn.
Stap 2. Neem orale krampstillers
Krampstillende medicijnen, ook bekend als anticholinergica, zijn een klasse medicijnen die een verscheidenheid aan spierspasmen behandelen. Enkele veel voorkomende krampstillers die worden voorgeschreven voor spasticiteit zijn:
- Baclofen (Lioresal) - richt zich op het ruggenmerg om signalen die naar de hersenen worden gestuurd te veranderen. Bijwerkingen zijn onder meer hallucinaties, verwardheid, sedatie en zwakte/verlies van spiercoördinatie.
- Dantroleennatrium (Dantrium) - verzwakt spastische spieren zonder zich op het zenuwstelsel te richten. Bijwerkingen zijn slaperigheid, duizeligheid, zwakte, misselijkheid/braken, diarree, depressie, bloedafwijkingen en leverschade.
- Tizanidinehydrochloride (Zanaflex) - richt zich op het centrale zenuwstelsel om spierreflexen te verminderen. Bijwerkingen zijn duizeligheid, slaperigheid, lage bloeddruk, droge mond en mogelijke leverschade.
Stap 3. Gebruik benzodiazepinen
Benzodiazepinen zijn een groep skeletspierverslappers die vaak worden voorgeschreven om spasticiteit te behandelen. Benzodiazepinen kunnen zelfs effectief zijn als ze in lage doses worden gebruikt om spasticiteit bij kinderen te behandelen. Vanwege het potentieel voor tolerantie en verslaving, wordt echter over het algemeen geadviseerd om het gebruik van benzodiazepines tot een minimum te beperken en nauwlettend in de gaten te houden door een medische professional. Enkele veel voorkomende benzodiazepinen zijn:
- Alprazolam (Xanax)
- Clonazepam (Klonopin)
- Diazepam (valium)
Stap 4. Ontvang intramusculaire injecties
Intramusculaire injecties bieden gedurende langere tijd verlichting met weinig gemelde bijwerkingen. Ze kunnen spasticiteit in slechts één spier of spiergroep met grote nauwkeurigheid helpen behandelen, maar ze zijn mogelijk niet zo effectief bij de behandeling van bredere, meer verspreide spasticiteitsproblemen. Enkele veel voorkomende intramusculaire injecties die worden gebruikt om spasticiteit te behandelen, zijn:
- Botulinetoxine A (Botox)
- Botulinetoxine B (Myobloc)
- Fenol
Stap 5. Probeer een baclofenpomp
Een baclofenpomp is een chirurgisch geïmplanteerd apparaat dat rond het ruggenmerg wordt ingebracht. Het levert met regelmatige tussenpozen medicijnen aan uw ruggenmerg die uw arts zal bepalen en instellen.
- Omdat de pomp operatief wordt geïmplanteerd, moet u het medicijnreservoir elke vier tot zes weken laten bijvullen.
- Deze behandelingsoptie lijkt het beste te werken bij beenspasticiteit.
- Omdat het geneesmiddel rechtstreeks in het ruggenmerg wordt afgeleverd, passeert het de bloed-hersenbarrière niet en veroorzaakt het daarom geen cognitieve bijwerkingen.
Stap 6. Overweeg een operatie
Voor sommige personen met ernstige spasticiteit kan een operatie een haalbare optie zijn wanneer andere behandelingen hebben gefaald. Omdat een operatie echter zo'n ingrijpende en ernstige procedure is, moet u goed nadenken over uw opties en de mogelijke voor- en nadelen met uw arts bespreken.
- Een orthopedisch chirurg kan mogelijk eenvoudig een aangetaste spier of pees doorsnijden om deze te verlengen, waardoor de contracties worden verminderd.
- Een neurochirurg kan een rhizotomie uitvoeren waarbij de wortels van aangetaste zenuwen uit het ruggenmerg worden gesneden. Dit verlamt permanent enkele of alle vastgehechte spieren, waardoor verdere spasticiteit wordt voorkomen.
- Houd er rekening mee dat beide chirurgische opties permanent zijn. In het geval van een rhizotomie leidt dit tot blijvend verlies van spierfunctie.
Deel 2 van 3: Fysieke behandelingen gebruiken
Stap 1. Werk samen met een fysiotherapeut
Een fysiotherapeut kan u helpen uw flexibiliteit en bewegingsbereik te verbeteren. Fysiotherapie kan u ook manieren leren om uw spieren thuis uit te rekken en te oefenen tussen de sessies door.
Vraag uw arts om aanbevelingen als u een fysiotherapeut nodig heeft
Stap 2. Voer dagelijkse rekoefeningen uit
Sommige mensen vinden dat rekken spasticiteit veroorzaakt vanwege de fysieke beperkingen van het spiergebruik die gepaard kunnen gaan met spasticiteit. Over het algemeen is men het er echter over eens dat dagelijkse rekoefeningen spasticiteit op de lange termijn kunnen helpen voorkomen. Door stretchen een vast onderdeel van uw behandelplan te maken, worden uw spieren soepeler en raakt uw lichaam gewend aan het strekken en buigen van uw spieren.
- Verleng het gewricht van elke spastische spier zodat de aangetaste spieren zo ver worden uitgerekt als ze gemakkelijk kunnen bereiken.
- Probeer de positie ongeveer een minuut vast te houden. Je zou de spier moeten voelen ontspannen en losser gaan voelen.
- Laat de positie los en laat je spieren geleidelijk ontspannen. Werk geleidelijk door elke aangetaste spiergroep.
- Terwijl je doorgaat met rekken in de komende weken en maanden, probeer dan het aantal rekoefeningen en de soorten bewegingen die je uitvoert te verhogen.
- Als u niet zeker weet hoe u uw spieren moet strekken of als u hulp nodig heeft, kan een fysiotherapeut u op weg helpen.
Stap 3. Probeer zwembadoefeningen te doen
Door te sporten in een zwembad voelt je lichaam meer ondersteund. Dit kan je een breder scala aan bewegingen en flexibiliteit geven dan je anders zou krijgen bij het doen van dezelfde oefeningen op droge grond.
- Koude temperaturen kunnen spasticiteit veroorzaken. Een te hoge temperatuur kan echter leiden tot snellere vermoeidheid.
- Een temperatuur iets onder de 85 graden Fahrenheit (29 graden Celsius) wordt over het algemeen als ideaal beschouwd.
- Wees je bewust van je beperkingen. Als u geen sterke zwemmer bent of als uw symptomen verdrinkingsgevaar kunnen veroorzaken, vermijd dan zwembadoefeningen of laat te allen tijde iemand nauw toezicht op u houden.
Stap 4. Draag orthesen
Orthesen zijn medische hulpmiddelen die door een orthese op maat worden gemaakt voor patiënten. Deze apparaten kunnen spasticiteit helpen verminderen door de positie waarin uw spieren rusten te veranderen. Enkele veelvoorkomende orthesen voor mensen met spasticiteit zijn:
- vinger- en teenspreiders
- bretels (gedragen aan de voet, enkel, hand of pols)
Stap 5. Gebruik 's nachts spalken en beugels
Sommige mensen met spasticiteit hebben 's nachts oncontroleerbare bewegingen of weeën. Dit kan de slaap verstoren en het moeilijk maken om comfortabel in bed te blijven. Het gebruik van speciale spalken en/of gewatteerde beugels kan helpen uw lichaam in een positie te houden die de kans op nachtelijke spasticiteit verkleint.
Vraag uw arts of orthese of medische spalken en beugels die zijn ontworpen voor gebruik 's nachts, uw aandoening kunnen helpen
Stap 6. Oefen ontspanningstechnieken
Sommige mensen met spasticiteit vinden dat ontspanningstechnieken de incidentie van spierspasmen verminderen. Ontspanningstechnieken kunnen u ook helpen mentaal en emotioneel om te gaan met uw toestand.
- Progressieve spierontspanning kan zeer nuttig zijn bij het verminderen van spasticiteit.
- Diep ademhalen, yoga en meditatie kunnen ook helpen bij het verlichten van sommige symptomen van spasticiteit.
Deel 3 van 3: Complicaties voorkomen
Stap 1. Vermijd bekende triggers
Verschillende individuen kunnen verschillende triggers van spierspasmen ervaren. Sommige aandoeningen worden echter algemeen erkend als veelvoorkomende triggers voor veel mensen. Sommige triggers voor personen met spasticiteit omvatten, maar zijn niet beperkt tot:
- extreme temperaturen (zowel warmte als koude)
- vermoeidheid
- hoge luchtvochtigheid
- infecties
- strakke kleding
- plotselinge bewegingen zonder goed uitrekken en paraatheid
Stap 2. Voorkom huidproblemen en urineweginfecties
Ernstige spasticiteit kan ervoor zorgen dat sommige personen voor lange tijd in een bed of stoel moeten zitten. Als dit gebeurt, is het belangrijk om voorzorgsmaatregelen te nemen op het gebied van gezondheid en hygiëne, zodat u kunt voorkomen dat infecties en irritaties ontstaan.
- Verander regelmatig van houding om doorligwonden te voorkomen.
- Draag comfortabele, loszittende kleding om spiervernauwing te verminderen.
- Houd je huid schoon. Als u niet alleen kunt baden, houd dan vooraf bevochtigde vochtige doekjes bij de hand en gebruik deze om uw lichaam te reinigen.
Stap 3. Controleer uw voedsel- en waterinname
Sommige mensen met spasticiteit vinden dat constipatie of pijnlijke aambeien hun toestand kunnen beïnvloeden. Deze complicaties kunnen worden vermeden door zorgvuldige controle en regulering van uw dieet.
- Eet een dieet met veel vezels om constipatie te voorkomen.
- Blijf gehydrateerd door de hele dag door veel water te drinken.
- Streef naar twee tot drie liter totale consumptie per dag. Zorg ervoor dat u uw waterinname verder verhoogt als u in een hete, droge omgeving woont of als u fysiek actief bent.
